قشر اساس دومین قشر از روسازی راه

قشر اساس دومین قشر از روسازی راه

مقاله، قشر اساس، راه سازی

تعریف

  قشر اساس دومین قشر از روسازی راه است که با مشخصات و ضخامت معین روی قشر زیراساس و در تمام عرض آن اجرا می شود.

  2-عملکرد اساس

 عملکرد اساس در روسازی عملکرد قشر اساس در روسازی بشرح زیر می باشد:

 تحمل بارهای وارده

  بارهای وارده از قشرهای بالاتر روسازی به وسیله این قشر تعدیل و به قشر زیراساس وارد می گردد به طوریکه تنش مجاز وارده، سبب نشست و یا تغییر شکل غیرمجاز آن نشود.

 خاصیت تراوایی

  قشر اساس که مشخصات فنی معین تهیه و پخش می شود دارای خاصیت تراوایی بیشتری نسبت به قشر زیراساس می باشد.

 3- انواع اساس

انواع اساس در روسازی بشرح زیر می باشد:

  اساس شن و ماسه ای شکسته

  شن و ماسه حاصل از رودخانه ها را مشروط بر آن که دارای مشخصات فنی لازم باشد، می توان از سنگ شکن عبور داد و با دانه بندی لازم در قشر اساس بکار برد.

  اساس سنگ کوهی شکسته و یا قلوه سنگ شکسته

  سنگهای استخراج شده از معادن سنگ و یا قلوه سنگ های درشت رودخانه ای در سنگ شکن ها، شکسته و سپس سرند می شود و براساس مشخصات تعیین شده در قشر اساس بکار می رود.

  

 اساس ماکادامی

  اساس ماکادامی از سنگ کوهی و یا سنگ های رودخانه ای شکسته تشکیل می شود. مصالح دانه درشت براساس مشخصات پخش و سپس مصالح ریزدانه برروی آن پخش شده و به روش خشک و یا مرطوب کوبیده می شود.

 

 اساس قیری

  مشخصات کامل اساس قیری در فصل نهم شرح داده شده است.

 

 4-مشخصات فنی اساس

  کلیات اساس با مصالح شن و ماسه شکسته شده و یا مصالح سنگ کوهی و یا قلوه سنگ شکسته شده باید دارای مشخصات فنی بشرح زیر باشد:

 

   دانه بندی

  دانه بندی مصالح اساس، با توجه به شرایط محلی، باید با یکی از دانه بندی های مندرج در جدول 1 مطابقت داشته باشد. و در صورت امکان، شیب منحنی دانه بندی مصالح، متناسب با شیب منحنی میانی دانه بندی انتخابی بوده و به صورت پیوسته باشد.  

 

  جدول 1 دانه بندی های مصالح اساس

  نوع دانه بندی

  شماره الک

  درصد وزنی رد شده از هر الک

  I

  II

  III

  IV

  V

  50 م م ( 2 اینچ )

  5/37 م م ( اینچ )

  25 م م ( 1 اینچ )

  19 م م ( اینچ )

  5/9 م م ( اینچ )

  75/4 م م ( شماره 4 )

  2 م م ( شماره 10 )

  6/0 م م ( شماره 30 )

  425/0 م م ( شماره 40 )

  075/0 م م ( شماره 200 )

  100

  100-95

  ­-

  92-70

  70-50

  55-35

  -

  25-12

  -

  8-0

  100

  -

  -

  -

  65-30

  55-25

  40-15

  -

  20- 8

  8-2

  100

  -

  95-75

  -

  75-40

  60-30

  45-20

  -

  30- 15

  8-2

  -

  100

  100-70

  90-60

  75-45

  60-30

  50-20

  -

  30- 10

  8-2

  -

  -

  100

  -

  85-50

  65-35

  50-25

  -

  30- 15

  8-2

 

  (1) برای کاهش حساسیت مصالح اساس در مقابل یخبندان، می توان به تشخیص دستگاه نظارت، درصد مواد ردشده از الک 200 را تقلیل داد و برای اطمینان بیشتر لازم است درصد مواد ریزتر از 20 میکرون نیز از 3% تجاوز نکند ضمناً مقدار وزنی مواد رد شده از الک 200 نباید از دو سوم مقدار وزنی ردشده از الک 40 بیشتر باشد.

 

   سایر مشخصات

  مصالح مورد استفاده برای قشر اساس باید مقاوم و بادوام بوده و مشخصات مندرج در جدول 4-2 را داشته باشد.

   

  جدول 2 مشخصات مصالح اساس

  ردیف

  شرح

  حد مشخصات

  روش های آزمایش

  آشتو / بی اس

  ای اس تی ام

  1

  2

  3

  4

  5

  6

  7

 

  8

  نشانه خمیری

  حد روانی

  ارزش ماسه­ای پس از کوبیدگی

  درصد سایش با روش لوس­آنجلس

  درصد افت وزنی با سولفات سدیم

  سی بی آر درصد

  درصد شکستگی در دو جبهه مانده روی الک 5/9 میلیمتر

  درصد ضریب تورق مصالح

  حداکثر 4

  حداکثر 25

  حداقل 40

  حداکثر 45

  حداکثر 12

  حداقل 80

 

  حداقل 75

  حداکثر 35

  90 T

  89 T

  176 T

  96 T

  104 T

  --

 

  -

  812. B.S

  4318 D

  4318 D

  2419 D

  535 C 131 C

  88 C

  1883 D

 

  2158 D

 

 

  (1) با تراکم به روش 1557 ASTM D ، و رعایت بند 2-4 از فصل دوم برای تعیین سی بی آر در رطوبت بهینه یا اشباع

 

 

  5-مصالح اساس ماکادامی

  مصالح مصرفی برای اساس ماکادامی از سنگدانه های درشت و ریز بشرح زیر تشکیل می شود:

 

  مصالح درشت دانه

  از شکستن سنگ کوهی یا قلوه سنگ های درشت رودخانه ای تهیه می شود. سنگ ها باید کاملاً سخت، محکم، با دوام و عاری از لای، رس و یا مواد مضر و زاید بوده و با مشخصات زیر مطابقت داشته باشد.

 

  الف) دانه بندی با روش آشتو 27- T تعیین می شود و باید با یکی از ردیف های جدول 4-3 مطابقت داشته باشد.

  

 

  جدول 3 دانه بندی مصالح درشت دانه

  اندازه الک

  درصد وزنی ردشده از الک ( آشتو 92- M )

  دانه بندی 1

  دانه بندی 2

  75 میلیمتر ( 3 اینچ )

  63 میلیمتر ( اینچ )

  50 میلیمتر ( 2 اینچ )

  38 میلیمتر ( اینچ )

  25 میلیمتر ( 1 اینچ )

  19 میلیمتر ( اینچ )

  5/12 میلیمتر ( اینچ )

  100

  100-90

  70-35

  15-0

  -

  5-0

  -

  -

  100

  100-90

  70-35

  15-0

  -

  5-0

 

  ب) سایش مصالح درشت­دانه با روش لوس­آنجلس و درصد افت وزنی با سولفات سدیم تعیین می­شود ( طبق مشخصات جدول 4-2 ).

  پ) دانه­های سست، سبک وزن، تجزیه شده، شکننده، پولکی و سوزنی موجود در مصالح درشت­دانه نباید مجموعاً از 8 درصد تجاوز کند ( دانه­های پولکی و سوزنی به روش 812. B.S تعیین می­شود).

  ت) چنانچه مصالح درشت دانه از شکستن سنگ های رودخانه ای تهیه می شود لازم است حداقل %75 وزنی مصالح مانده روی الک 75/4 میلیمتر ( الک شماره 4 ) در دو جبهه یا بیشتر شکسته شده باشد ( غیر از شکستگی طبیعی ).

  ث) مصالح درشت دانه، در مرحله نهایی، با سنگ شکن های چکشی یا مخروطی شکسته می شود. کاربرد مصالح که فقط توسط سنگ شکن های فکی شکسته می شود مجاز نیست.

 

  مصالح ریز دانه

  دانه بندی مصالح ریزدانه، که برای پر کردن فضای خالی قشر اساس ماکادامی بعد از پخش و کوبیدن مصرف می شود، شامل ماسه شسته یا ماسه شکسته و یا مخلوطی از آنها، باید با دانه بندی جدول 4-4 و مشخصات زیر مطابقت داشته باشد.

  الف- حد روانی، به روش آشتو 89- T : حداکثر %30

  ب- دامنه خمیری، به روش آشتو 90- T : حداکثر %6

  پ- ارزش ماسه ای، به روش آشتو 176- T : حداقل %30

 

  جدول 4 دانه بندی مصالح ریزدانه

  اندازه الک ها

  درصد وزنی ردشده از الک

  الک 5/9 میلیمتر ( اینچ )

  100

  الک 75/4 میلیمتر ( شماره 4 )

  100-85

  الک 15/0 میلیمتر ( شماره 100 )

  30-10

 

6- اجرای انواع اساس

  شن و ماسه شکسته و یا سنگ کوهی شکسته

  پس از آنکه دانه­بندی مصالح اساس از سنگ کوهی شکسته و یا شن و ماسه شکسته در محدوده یکی از دانه بندی­های مندرج در جدول 4-1 قرار گرفت و سایر مشخصات آن نیز با جدول 4-2 مطابقت داشت، می­توان آنها را به روی سطح آماده شده زیراساس یا بستر روسازی راه حمل و پخش کرد. ضخامت هر قشر اساس کوبیده شده می­تواند بین 10 تا 15 سانتیمتر انتخاب شود و در هیچ حالتی از 20 سانتیمتر تجاوز نکند.

  مصالح ریسه شده با تیغه گریدر بطور یکنواخت پخش می­شود، به طوری که ضخامت قشر پخش شده بعد از کوبیدن تا حد مشخصات، برابر ضخامت تعیین شده در نقشه­ها گردد.

  پس از آنکه مصالح به طور یکنواخت در سطح راه پخش شد، با تانکرهای آبپاش به اندازه ای آبپاشی می شود که رطوبت آن تا 5/1 ± درصد رطوبت بهینه برسد.

  کوبیدن مصالح با غلتک های استاتیک و یا لرزنده چرخ فلزی و یا چرخ لاستیکی از طرفین محور راه شروع و مصالح به قدری کوبیده می شود که تراکم آن به میزان صددرصد روش آشتو اصلاح شده ( 180 T نوع D ) برسد. چنانچه پس از کوبیدن تراکم مورد نظر بدست نیاید، مصالح باید شخم زده شده و مجدداً آبپاشی و متراکم شود، به طوری که، نتایج منطبق با مشخصات به دست آید. در موردهایی که ضخامت کوبیده شده لایه اساس 20 سانتیمتر باشد، میزان کوبیدگی به طریقی کنترل و آزمایش می شود که تراکم نسبی در تمام ضخامت تامین شده باشد.

 

 7- اساس ماکادامی

  آماده کردن سطح راه

  آنچه درباره اساس سنگ شکسته گفته شد، در این مورد نیز صادق است.

 

  قشر جدا کننده

  اجرای قشر اساس ماکادامی نیاز به یک لایه جداکننده متشکل از مصالح ماسه ای با دانه بندی جدول 4-4 دارد که قبل از پخش قشر ماکادام زیر آن پخش می شود. میزان مصالح ردشده از الک شماره 200 مصالح ماسه ای مورد نظر باید حداقل 5 و حداکثر 8 درصد باشد. ضخامت قشر جداکننده توسط دستگاه نظارت و با تایید کارفرما تعیین می شود.

  پخش ماکادام

  پخش ماکادام با پخش کننده مکانیکی انجام می گیرد. پخش کننده، سنگدانه ها را به طور یکنواخت و منظم و بدون جدا شدن دانه های درشت از ریز، در ضخامت و اندازه های مطابق نقشه های اجرایی پخش می کند.

  سطح قشر ماکادام، بلافاصله بعد از پخش و عبور سه تا چهار گذر اولیه غلتک باید کاملاً یکنواخت و مسطح شده و نقاط فرود و فراز آن با افزودن و یا برداشت مصالح اصلاح شود، به نحوی که سطح نهایی قبل از تکمیل کوبیدگی چنانچه با یک شمشه چهار متری کنترل شود از نظر دستگاه نظارت قابل قبول باشد.

  مصالح اساس بگونه ای پخش می شود که ضخامت کوبیده شده هر لایه کمتر از و یا بیشتر از دو برابر حداکثر درشتی مصالح نباشد. در صورت استفاده از غلتک لرزشی، ضخامت لایه متراکم شده را تا 5/2 برابر حداکثر درشتی دانه ها می توان افزایش داد.

  پخش سنگدانه های ماکادام نباید با عملیات ماسه پاشی غلتک زنی بیش از 200 متر طول فاصله داشته باشد.

  اساس سنگ شکسته ای است. عملیات تراکم آن قدر ادامه می یابد تا در تمام قشر ماکادام، شرایط زیر تامین گردد.

  - دانه های سنگی کاملاً در یکدیگر قفل و بست شود.

  - فضای خالی قشر ماکادام به حداقل برسد

  - هیچ خزش یا حرکتی در حین غلتک زنی در قشر ماکادام مشاهده نشود.

  - ناهمواری های احتمالی بوجود آمده در سطح اساس ماکادامی در صورت اندازه گیری با شمشه چهارمتری از 5/1 سانتیمتر تجاوز نکند.

 

  پخش مصالح ریزدانه و کوبیدن نهایی

  برای پرکردن فضای خالی بین سنگ دانه های ماکادام، بعد از تکمیل عملیات کوبیدن، از مصالح ریزدانه بشرح زیر بند 4-4-2-2 استفاده می شود. بعد از کوبیدن کامل قشر ماکادام تحکیم آن، مصالح ریزدانه را با پخش کننده مکانیکی و یا بیل به تدریج و بصورت یکنواخت در لایه های نازک روی سطح راه پخش کرده و غلتک زنی به قدری ادامه داده می شود تا تمام فضای خالی بین دانه های ماکادام، تحت تاثیر حرکت غلتک، توسط ماشه پر شود.

  در صورت استفاده از غلتک ارزشی، %50 ماسه مورد نیاز برای پر کردن فضای خالی بین سنگ دانه ها در لایه های نازک توسط پخش کننده مکانیکی یا بیل بر روی سطح ماکادام بطور یکنواخت پخش می گردد. سپس، غلتک لرزشی معمولاً یک بار از روی سطحی که ماسه روی آن پخش شده است عبور داده می شود تا ماسه به درون فضای خالی بین دانه های سنگی نفوذ کند.

  این عمل مجدداً %50 ماسه باقیمانده، در دوبار و هر نوبت %25 ماسه، تکرار می شود.

 

  آب پاشی

  مراحل کوبیدن و پخش ماسه بشرح بالا مربوط به شرایطی است که به طریق خشک اجرا و تکمیل شود. چنانچه انجام عملیات کوبیدن با آب پاشی در نظر باشد، بلافاصله بعد از پر شدن کامل فضای خالی بین سنگ دانه ها توسط ماسه، قشر ماکادام آب پاشی شده و به همراه آب پاشی غلتک زنی ادامه می یابد.

  حین غلتک زنی چنانچه لازم باشد، مجدداً از ماسه برای پر کردن فضای خالی استفاده می شود. آب پاشی و غلتک زنی آن قدر ادامه می یابد تا یک قشر متراکم و تحکیم شده بوجود آید. مصرف آب بیش از اندازه به هیچ وجه مجاز نیست.

 

  آزمایش کنترل کوبیدگی ( بارگذاری صفحه )

  تراکم قشر ماکادام با تعیین ضریب ارتجاعی ( E ) به طریق آزمایش بارگذاری ( آشتو 222- T )، با صفحه 700 سانتیمتر مربع ( قطر صفحه 30 سانتیمتر ) کنترل می شود. هر آزمایش معرف سطحی معادل 2000 متر مربع در هر خط عبور بوده و حداقل قابل قبول مقدار E نیز 2500 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع می باشد

 

 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد